Thị trường Hàng hóa 03/1/2023: Thị trường hàng hóa đón nhận lực mua tích cực trong tuần giao dịch cuối năm 2022

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới đóng cửa tuần giao dịch cuối cùng trong năm 2022 với lực mua chiếm ưu thế. Đà tăng mạnh của một số mặt hàng quan trọng đã hỗ trợ chỉ số MXV- Index  tăng 0,51%, chốt năm 2022 ở mốc 2.445 , cao hơn 107 điểm so với ngày đầu tiên của năm.

Mặc dù giá trị giao dịch ngày cuối năm có sự sụt giảm, đạt hơn 2.600 tỷ đồng; tuy nhiên, tính trung bình trong năm 2022, dòng tiền đầu tư đến thị trường đã đạt mức gần 4.700 tỷ đồng mỗi ngày. Điều này cho thấy thị trường hàng hoá nguyên liệu thế giới đã khẳng định vị thế và trở thành một trong những thị trường đầu tư không thể thiếu đối với nhà đầu tư Việt Nam; ngay trong bối cảnh hàng loạt các biến số kinh tế và địa chính trị liên tục tác động mạnh mẽ đến xu hướng giá.

Dầu thô tăng tuần thứ ba liên tiếp

Thị trường dầu thô kết thúc tuần giao dịch cuối cùng của năm 2022 trong sắc xanh. Giá dầu thô WTI tăng 0,88% lên 80,26 USD/thùng, và giá dầu thô Brent tăng 1,67% lên mức 85,91 USD/thùng.

Năm 2022 là một giai đoạn đáng nhớ của thị trường dầu thô với điểm nhấn là cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra, khiến tình trạng mất cân bằng cung –  cầu trở thành chất xúc tác chính cho thị trường trong phần lớn thời gian của năm. Giá dầu thô WTI có mức tăng theo năm là gần 6% còn giá dầu thô Brent cao hơn so với một năm trước gần 9%.

Xét riêng trong tuần giao dịch trước, mức độ rủi ro của thị trường dầu gia tăng bởi thanh khoản giảm mạnh khi các nước phương Tây bước vào kỳ nghỉ năm mới. Giá tăng trong phiên đầu tuần do lo ngại về đợt bão tuyết kỷ lục gây đóng băng và làm gián đoạn các hoạt động sản xuất nhiên liệu.

Tuy nhiên, sau đó diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 một lần nữa gây sức ép và làm cho giá dầu không còn giữ được đà tăng. Nguy cơ lây nhiễm khi Trung Quốc mở cửa đã khiến nhiều quốc gia thận trọng và áp đặt nhiều hạn chế đi lại với người Trung Quốc.

Cuối tuần trước, Trung Quốc cũng công bố chỉ số Quản lý Thu mua (PMI) sản xuất và phi sản xuất đều giảm tháng thứ 4 liên tiếp. Tin tức này cho thấy sự suy yếu nghiêm trọng của nền kinh tế thứ hai toàn cầu, và có thể khiến nhu cầu tiêu thụ dầu khó phục hồi mạnh như kỳ vọng, ngay cả khi nền kinh tế mở cửa từ ngày 8/1 sắp tới.

Một yếu tố khác cũng làm gia tăng sức bán trên thị trường dầu là việc báo cáo của Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA)cho thấy tồn kho dầu thô thương mại tăng 0.7 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 16/2. Giá dầu thô Brent được hỗ trợ nhiều hơn so với giá dầu thô WTI trong bối cảnh, Nga sẽ ngừng cung cấp dầu mỏ và các sản phẩm lọc dầu cho các quốc gia tham gia áp dụng mức giá trần.

Trong phiên giao dịch cuối tuần, giá cả hai mặt hàng dầu thô đều hồi phục khi các nhà đầu tư bớt lo ngại và phản ứng tích cực hơn với thông tin tiêu thụ từ báo cáo của EIA. Tổng các sản phẩm nhiên liệu được cung cấp cũng tăng lên 2,8 triệu thùng, cao hơn mức trung bình 4 tuần.

Về phía nguồn cung của Mỹ, số lượng giàn khoan dầu khí trong tuần vừa qua giữ nguyên ở mức 779 giàn, và vẫn chưa phục hồi về mức trước đại dịch. Mức tăng nhỏ giọt phản ánh sự khó khăn nhất định trong năng lực gia tăng nguồn cung của Mỹ.

Lo ngại thiếu hụt nguồn cung trong năm 2023 thúc đẩy giá dầu cọ thô tăng mạnh

Kết thúc tuần giao dịch 26/12 – 31/12, sắc đỏ hoàn toàn áp đảo trên bảng giá các mặt hàng nhóm nguyên liệu công nghiệp. Nổi bật là đà tăng mạnh gần 9% của dầu cọ thô.

Trái với xu hướng giá giảm của hầu hết các mặt hàng trong nhóm, dầu cọ trong tuần qua có sự bật tăng mạnh với 342 MYR, đưa giá về trên 4.100 MYR. Trung Quốc tiếp tục nới lỏng các biện pháp phòng chống sự lây lan của Covid-19, giúp thị trường kỳ vọng nhu cầu tiêu thụ dầu thực vật nói chung và dầu cọ nói riêng sẽ tích cực hơn trong thời gian tới, từ đó hỗ trợ giá. Bên cạnh đó, thông tin Indonesia, quốc gia xuất khẩu dầu cọ số 1 thế giới sẽ hạn chế lượng dầu cọ mà các công ty có thể xuất khẩu xuống còn 6 lần khối lượng đã bán trong nước, thay vì 8 lần như hiện tại cũng góp phần khiến giá mặt hàng này tăng mạnh trong tuần qua.

Ở chiều ngược lại, cả 2 mặt hàng cà phê đều ghi nhận sự suy yếu. Tỷ giá USD/Brazil Real tăng hơn 2% đã thúc đẩy việc bán hàng của nông dân Brazil, góp phần khiến lực mua gia tăng và gây áp lực lên giá. Tuy nhiên, những lo ngại về nguồn cung cà phê trong niên vụ tới tại Brazil khi mưa lớn cục bộ xuất hiện tại Minas Gerais đã hạn chế đà giảm, đóng cửa giá Arabica giảm gần 3%.

Robusta ghi nhận mức giảm mạnh hơn với 4,05% trong tuần qua do lực bán giá tăng.

Hai mặt hàng đường cũng có tuần giảm mạnh với mức giảm quanh mốc 4% do nguồn cung tích cực tại Brazil. Theo dữ liệu được công bố bởi Ban Thư ký Ngoại thương (SECEX), tổng lượng đường xuất khẩu tính đến tuần thứ 4 của tháng 12 đạt gần 2 triệu tấn, vượt tổng lượng đường xuất khẩu trong tháng 12/2021. Cùng với đó, Cơ quan Cung ứng mùa vụ Brazil (CONAB) dự đoán sản lượng mía đường trong niên vụ 2022/23 của Brazil đạt 598,3 triệu tấn, kéo theo tổng lượng đường dự kiến đạt 36,4 triệu tấn, tăng 4,1% so với niên vụ 2021/22, đồng thời cao hơn mức dự đoán 33,89 triệu trong báo cáo trước đó của cơ quan này. Điều này đã góp phần đẩy giá giảm sâu.

Những lo ngại về nhu cầu tiêu thụ sẽ suy yếu do lo ngại suy thoái kinh tế cùng như tình trạng Covid diễn biến phức tạp tại Trung Quốc tiếp tục gây sức ép khiến giá bông giảm hơn 2% trong tuần qua. Theo đó, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự đoán lượng bông nhập khẩu trong niên vụ 2022/23 của Trung Quốc sẽ giảm xuống mức 1,4 triệu tấn so với mức 1,7 triệu tấn trong báo cáo cung – cầu đầu tháng 12.

Sắt thép

Giá thép quốc tế biến động mạnh trong năm 2022. Trong nửa đầu năm giá tăng cao, do bị ảnh hưởng từ cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine ngày càng mở rộng lên khắp toàn cầu khiến lạm phát tăng tốc ở cả các nền kinh tế phát triển và đang phát triển, chính sách thắt chặt tiền tệ của các nước trên thế giới. Đồng thời, giá dầu và các nguyên vật liệu, giá vận chuyển tăng cao đã đẩy giá thép trên thị trường thế giới tăng lên chóng mặt, gây ảnh hưởng nặng nề tới các dự án sản xuất và xây dựng trên toàn cầu. Tuy nhiên, trong nửa cuối 2022, giá thép quay đầu giảm do tình trạng đứt gãy nguồn cung được giải quyết, chi phí vận chuyển nguyên vật liệu và thành phẩm thép giảm. Trong đó giá phôi thép và nguyên liệu đầu vào trên các sàn giao dịch quốc tế xu hướng giảm đi xuống. Đồng thời, giá khí đốt tăng đang có tác động trực tiếp tới hoạt động của các nhà máy thép ở châu Âu cũng như sản lượng thép. Một loại nhà máy ở khu vực này đã phải phải đưa ra quyết định là ngừng sản xuất thép, do không thể trang trải chi phí năng lượng để vận hành nhà máy. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế Trung Quốc gặp khó khăn bởi chính sách zero Covid, lĩnh vực xây dựng chậm lại và các biện pháp về kiểm dịch đang tác động mạnh lên các nhà máy khiến cho giá thép đi xuống.

Dự báo nhu cầu thép được dự báo sẽ tăng 2,2% so với năm 2022 lên 1,88 tỷ tấn. Các biện pháp kích thích ở Trung Quốc được đưa ra vào năm 2022 có khả năng hỗ trợ nhu cầu thép tăng trưởng tích cực trong năm 2023. Tuy nhiên, Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc (CISA) dự báo rằng mùa đông đến ở Trung Quốc và số ca nhiễm COVID-19 gia tăng có thể sẽ tác động tiêu cực đến nhu cầu thép của nước này trong thời gian tới.

Ngô, lúa mì, đậu tương

Trong năm 2022, giá ngô đã tăng gần 14,4%, lúa mì cuối năm gần như đi ngang so với đầu năm mặc dù trong năm biến động rất mạnh, trong khi đó đậu tương tăng 13,8%.

Dự báo vào đầu trong năm 2023, giá ngô trên thị trường thế giới sẽ giữ ở mức cao được sự hỗ trợ bởi dự báo sản lượng giảm tại các nước sản xuất lớn. Nguồn cung ngô cho nửa đầu năm 2023 có thể bị khan hiếm, khiến người mua thức ăn chăn nuôi phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế. Xuất khẩu ngô vụ cũ của Brazil dự kiến sẽ giảm khi thị trường tiếp cận quý 1/2023, nhường chỗ cho xuất khẩu đậu tương. Mực nước trên sông Mississippi của Mỹ đang ở mức thấp lịch sử, hỗ trợ thị trường ngô, trong khi việc thiếu mưa ở Achentina đã khiến kế hoạch trồng ngô bị trì hoãn.

Dự báo giá lúa mì sẽ tương đối ổn định trong thời gian tới nhờ hành lang ngũ cốc đã mở lại nên lúa mì Ukraine đã được chuyển đến các nước EU thiếu thức ăn chăn nuôi như Tây Ban Nha và Ý, Thổ Nhĩ Kỳ, Bangladesh, Indonesia, Bắc Phi và nhiều thị trường nhạy cảm về giá khác. Mặc dù nguồn cung từ Achentina và Ukraine không chắc chắn nhưng Úc đang thu hoạch một vụ mùa kỷ lục, dự báo tăng 1% so với kỷ lục năm ngoái có thể cung cấp cho nhu cầu ngắn hạn của châu Á. Ấn Độ có thể đạt sản lượng lúa mì bội thu trong niên vụ 2022/2023 do tăng diện tích trồng trọt. Nhưng chính phủ vẫn chưa dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu với giá trong nước tăng mạnh và nguồn cung vẫn bị thắt chặt.